Het is alweer heel lang geleden dat ik een boekverslag plaatste. In de beginjaren van het bloggen deed ik dat vaker. In 2015 heb ik bijvoorbeeld meerdere boeken besproken in een rubriek #leesvrouwen2015. Later werd ik gevraagd om voor het boekenblog Ogma te schrijven en daardoor werd dat de plek om over boeken te schrijven. Maar momenteel hebben we bij Ogma tijdelijk geen website meer, alleen nog de facebookpagina en facebook houdt niet zo van lange leesboekverslagen, die wil liever kort en bondig. Daarom leek het me leuk om weer vaker hier een leesverslag te plaatsen.
Het boek De verdwenen meisjes van Willowbrook kreeg ik van de uitgever. Er komt ook een leesverslag in het MeerlingenMagazine, maar dat duurt nog even voordat die weer uitkomt, en anders is het alweer snel oud nieuws.
De verdwenen meisjes van Willowbrook is niet voor mensen die gevoelig zijn voor kinderleed. Ik had dit boek niet kunnen lezen toen mijn dochters nog klein waren.
Auteur Ellen Marie Wiseman schrijft romans met fictieve personages, en plaatst ze rondom historische feiten. Feit: In 1972 maakte journalist Geraldo Rivera een documentaire over Willowbrook State School en kwamen ernstige misstanden aan het licht die leidden toch grote verontwaardiging in de staat New York. Het Willowbrook State School was van 1947 tot 1987 een instituut voor verstandelijk gehandicapte kinderen. Het boek gebruikt ouderwetse termen: idioot, zwakzinnig, achterlijk; allemaal woorden die werden gebruikt in de tijd dat dit verhaal zich afspeelt. Het heette School, maar dat was het helemaal niet. In de praktijk was het een plaats waar kinderen opgesloten werden en bezoek van ouders werd geweerd. Kinderen sliepen op grote slaapzalen, er was te weinig geld of personeel om ze te verzorgen of om orde te houden. Overdag werden de kinderen naar een recreatiezaal gebracht waar ze zonder activiteiten de dag door moesten brengen. Patiënten liepen rond in een natte luier, in dunne oude kleding, of helemaal naakt. Enkele bestuursleden vroegen de overheid regelmatig om financiële steun, maar dat kwam nooit. Personeel was bang om iets te zeggen of deden zelf mee aan misbruik. Zelfs na de documentaire van Geraldo Rivera duurde het uiteindelijk jaren voordat er verbetering kwam en de bewoners elders ondergebracht werden. In 1987 werd het instituut gesloten.
Fictie: Sage en Rosemary zijn een eeneiige tweeling, waarvan Rosemary geestelijk gehandicapt is en Sage niet. Het verhaal begint bij Sage die ontdekt dat haar tweelingzus Rosemary niet is overleden zoals haar stiefvader en haar moeder haar hebben verteld, maar in Willowbrook is geplaatst. Dat was zes jaar geleden. Nu blijkt haar zus Rosemary vermist te zijn! En dus helemaal niet overleden! Omdat hun moeder twee jaar geleden overleed, kan Sage haar niet om hulp vragen en haar stiefvader heeft meer interesse in alcohol dan in Sage. Die vermissing staat niet zo hoog op zijn prioriteitenlijstje.
Sage probeert er alles aan te doen om meer over haar zus te weten te komen. Als ze geen stap verder komt, besluit ze uiteindelijk (zonder stiefvader of vriendinnen in te lichten) om zelf naar Willowbrook te gaan en navraag te doen. Het personeel ziet haar aan voor haar weggelopen zus en hoe hard ze ook protesteert en hoe vaak ze ook zegt dat zij niet Rosemary is, maar haar zus Sage, het helpt allemaal niets. De deur heeft zich achter Sage gesloten.
Als roman op zichzelf vond ik het te langgerekt allemaal. Het is een boek van totaal 400 pagina’s (inclusief nawoord), waarvan ik sowieso in het midden een groot deel (ongeveer 50-80 pagina’s) overgeslagen heb, zonder dat ik iets cruciaals van het verhaal heb gemist. De tijd die Sage doorbrengt in Willowbrook wordt opgerekt als een elastiek, en hoeveel kun je op een gegeven moment nog vertellen over een instituut waar de ellende alle dagen hetzelfde is? Ook miste ik iets over hun tweelingband. Of het op een ervaringsverhaal gebaseerd is heb ik niet kunnen achterhalen. De identiteitsverwarring lijkt vooral een handigheidje om te kunnen vertellen hoe het binnen de muren geweest moest zijn. De band tussen Rosemary en Sage klonk als een gewone zussenband, maar daar val ik als moeder van een tweeling misschien meer over dan nodig is. Want indringend was De verdwenen meisjes van Willowbrook zeker. En als je – zoals ik – niet bekend bent of was met de geschiedenis van Willowbrook dan wil je er absoluut meer van weten. Ik heb in ieder geval naar aanleiding van dit boek al diverse achtergrondartikelen gelezen. Je gaat van de ene verontwaardiging naar de andere. Het verhaal blijft je absoluut bij.
Op youtube is de documentaire van Geraldo Rivera te zien, The last great disgrace 1972.
En passant: de geschiedenis van de zus van Robert F. Kennedy, Rosemary, is ook zeer interessant. Helemaal na het lezen van dit boek en als je Robert F. Kennedy aan het woord hebt gehoord in de documentaire hierboven.
Warme groet,
Anita
Dit klinkt wel intrigerend moet ik zeggen! Ik ga eens kijken of ze het in de bieb hebben.
BeantwoordenVerwijderen