Begrenzing en het vinden van ruimte

Misschien merk je aan jezelf dat de rek er een beetje uit is, na 15 maanden covid.

 

Misschien merk je het aan anderen of zie je het in de gedragingen van mensen op straat en in het nieuws. 15 maanden covid, de lockdown, de beperkingen, het ontbreken van echt vooruitzicht, de sluimerende zorgen om wat er nog komt, het begint merkbaar zijn weerslag te krijgen. 

Het begrip dat we eerst nog voor elkaar hadden, begint barsten te vertonen en ons geduld raakt op. 
Verhoudingen lopen steeds stroever. 
Binnen onze familie.  
Binnen vriendengroepen.  
Binnen gezinnen, tussen partners.  
En binnenin onszelf. 

Er is een collectief gevoel van 'de rek is er uit'. We voelen ons beperkt - zelfs binnen de vrijgegeven mogelijkheden - en ingeperkt. 

De beklemming die we in onszelf voelen is net zo beperkend als de lockdown zelf. 
 

Ontregelend 

Misschien ervaar je een grote woede, om de ongelijkheid van de maatregelen, om de maatregelen zelf, om wat die maatregelen voor jou betekenen.  
Misschien ervaar je een grote angst, om ziek te worden, om anderen te besmetten, angst om buitengesloten te worden, angst dat tijdelijke maatregelen nooit meer zullen verdwijnen, angst om het verlies van democratie, of angst om regels te overtreden.  
Misschien ervaar je een grote afkeer, van mensen die een vaccinatie halen terwijl ze nog niet opgeroepen zijn, of een afkeer van mensen die zich niet willen laten vaccineren, of een afkeer van mensen die vaccinatie als het enige redmiddel zien.  
 
Je merkt misschien dat je steeds vaker in een situatie belandt die je gemoed overhoop gooit. Die je ontregeld achterlaat. 

Situaties die je voorheen wel kon verdragen. Maar nu niet meer. 

Als het gesprek met je ouders over de almachtige wijsheid van de regering gaat en je jezelf net als altijd niet gehoord voelt. 
Als je met een wildvreemde in een fel gesprek beland over het (on)belang van mondkapjes en je voelt een oerreactie die je herkent, maar liever weggestopt had.
Of dat je door de lockdown geproefd hebt van een hernieuwde vrijheid, waarvan je niet eens wist dat je het kwijt was, maar het nu niet weer wil inleveren en dan opeens weer geconfronteerd wordt met naderende sociale- of werkverplichtingen. 

Het zijn de omstandigheden van nu die er voor zorgen dat ouwe meuk in onze innerlijke wereld wordt opgerakeld. Je merkt dat wat je vroeger wel kon verdragen van je partner, van je familie, van je collega's, van je vriendengroep, dat je dat nu opeens helemaal niet meer kunt.

Alles voelt als een beperking. Een beperking die je zelfs fysiek kunt ervaren.  
Alsof je geen kant op kunt. Ook niet in je lijf. 
Je voelt je kaken steeds vaker stijf op elkaar. Je voelt onrust in je benen. Je hebt de neiging om mensen te gaan slaan. Je voelt de spieren in je rug verstrakken. De knoop in je maag wordt steeds groter. De hoofdpijn wordt steeds erger. 

Echo uit het verleden

Ergens op de achtergrond is er een besef dat jouw reactie helemaal niks te maken heeft met dat groepje op straat dat geen 1,5 m afstand houdt, dat jouw reactie helemaal niks te maken heeft met dat familielid dat zich niks aantrekt van het maximale aantal bezoekers en jouw reactie ook helemaal niks te maken heeft met het familielid die zich sinds het begin van de lockdown volledig opsluit.  
Maar dat de omstandigheden meer een kapstok zijn van moeites die je altijd al had. 

Er is een vaag gevoel van ‘dit komt me allemaal té bekend voor’; een echo uit het verleden. Zo heb je je al een keer gevoeld, ooit. Vroeger, door je vader, je moeder, je leraar, je klasgenoten.   
   
Hé, dit is net als toen ik nog thuis woonde. 
Hé, dit is net als toen de kinderen nog klein waren 
Hé, dit is net als op de middelbare school 
Hé, dit is net als toen die tijd vlak voordat mijn relatie op de klippen liep 
Hé, dit is net als in die tijd met die vreselijke baas 
Of zelfs alles door elkaar en bij elkaar.  
 
De herkenning van emoties en de heftigheid waarmee het naar boven komt is beklemmend. We hebben het gevoel vast te zitten aan die emoties. Het is verstrikkend en verstikkend. We willen het niet ervaren! Niet nog een keer! We dachten dat we er van af waren, dat we er overheen waren, maar nu blijkt het opeens weer de kop op te steken en niet zo’n klein beetje ook. Alsof we in lockdown zitten in ons eigen lijf met onze ervaringen. 

Wat we doen is de woede die ons zo vertrouwd is, de angst die ons maar al te goed bekend is, de aversie die we vaker gevoeld hebben; dat 'hangertje' hangen we op aan de covid kapstok. Als er geen covid was geweest, dan hadden we hier niet mee te maken gehad, redeneren we. Maar die emoties rondom onze ervaringen waren er altijd al. Het zijn de omstandigheden die ze weer naar de voorgrond laten komen. 
 

Hoe kun je je hieruit weer bevrijden? 

2