Sinterklaas en het geheim van de nacht

Iedereen in Nederland kent Sinterklaas. De oude man met de witte baard en de rode mijter die pakjes komt brengen voor kinderen. Altijd vergezeld van een of meerdere van zijn trouwe hulpjes, zwarte Piet.

Iedereen heeft ook een mening over Sinterklaas. En over zwarte Piet. En een mening over de discussie zelf. Maar wat is nu eigenlijk de betekenis van dit feest? Veel gestelde vragen zijn 'waar komt hij vandaan' en 'waar is het feest ontstaan?' Maar nóg interessanter vind ik het om te kijken waarom we juist dit feest op 5 december vieren. En waarom krijgen juist kinderen cadeaus en waarom komen die door de schoorsteen en waarom zijn de hulpjes zwart?

Het boekje Sinterklaas en het geheim van de nacht van Pieter van der Ree geeft een prachtige kijk op het Sinterklaasfeest. Ik las het omdat ik zocht naar de diepere betekenis van het Sinterklaasfeest en daar krijg je met dit boekje beslist antwoord op. Ik wilde weten waarom we dit feest vieren, wat de diepere gedachte achter dit feest is. Want er moet toch een reden zijn waarom we het Sinterklaasfeest vieren? Ik bedoel, er moet toch een oorsprong voor dit feest zijn? En dan bedoel ik niet dat de Sint een heilige was die uit Myra kwam.

Maar wat is de betekenis van al die terugkerende elementen van het Sinterklaasfeest; het verlanglijstje, de schoorsteen, het dak, de nacht, de maan, de vrijgevige heilige, de zwarte helpers. En waarom vieren we het in december? Ik geef de schuld aan de maan en het leven met de seizoenen dat ik daar nieuwsgierig naar ben. Je gaat verbanden zien die je eerder nog niet zag. Zo merk ik elk jaar duidelijker de bijzondere energie van deze tijd van het jaar. Pieter van der Ree legt het uit in beeldentaal, de taal van de verbeelding.

Stel je eens voor een tijd zonder straatverlichting, een tijd waarin alles donker is en mensen dichter bij de natuur leven. Dan is het misschien makkelijker voor te stellen hoe men deze donkere tijd ervoer. Want in deze tijd van het jaar zijn de sluiers naar het ‘hemelse’ dunner. Het contact tussen het aardse en het hogere is voelbaarder. Denk maar aan de geesten van het Halloweenfeest of aan Día de los muertos. Het zwart van de nacht stimuleert ons tot dieper nadenken en te focussen. Om onze diepste wensen te formuleren en kenbaar te maken.

Het Sinterklaasfeest is een verbeelding van het donker van de nacht. Bij het duister te rade gaan wat wij wensen en het ‘licht’ in de gedaante van Sinterklaas die de wens in vervulling laat gaan. Deze onderliggende emotie kan een verklaring zijn voor waarom we het feest nog steeds vieren, ondanks dat er gemor is over de verbeelding hiervan. Het boekje neemt je mee langs vieringen van andere tijden en andere landen. De overeenkomsten en de verschillen. Zo is er de Germaanse God Wodan die in de winter op zijn witte paard Sleipnir door de hemel reed en de mensen geschenken bracht. Bij het bepalen van die geschenken had hij hulp van twee zwarte raven die aan de schoorsteen luisterden naar de wensen van de bewoners. Als je dat leest, dan begrijp je eigenlijk al meteen dat het Sinterklaasfeest niet eenduidig is en niet terug te leiden tot één bron van oorsprong.

Jonge kinderen kunnen nog heel erg in beelden denken, zij bezitten nog de mogelijkheid tot magisch denken, zij denken nog niet rationeel zoals volwassenen dat doen. Dat maakt dat kinderen kunnen geloven dat de Sint op een boot uit Spanje naar Nederland vaart en pakjes door de schoorsteen gooit en met een paard over de daken rijdt. Zodra het kind het rationele denken ontwikkelt dan verdwijnt het magisch denken. Het is goed om je dat als volwassene te beseffen, dat een kind nog anders denkt. Of eigenlijk beleeft een kind vooral.

De auteur van het boekje is architect en bijzonder hoogleraar voor organische architectuur aan de Alanus Hochschule bij Bonn. In zijn zoektocht naar meer informatie over het Sinterklaasfeest viel hem al snel op hoe het huis een centrale plek innam bij de viering.
Het huis waarin we leven, het huis dat wij inrichten, het huis als beeld van onszelf. De haard – het hart van een huis, de offers die gebracht werden, de schoorsteen die fungeerde als kanaal naar de hemel. Wat Sinterklaas het kind eigenlijk leert is dat het zijn diepste wens mag formuleren. Het formuleren van wat je nodig hebt, dat is een prachtige les om jonge kinderen mee te geven voor de rest van hun leven.

Het boekje is maar 63 pagina’s dik, maar bevat een schat aan informatie en inzichten! Sinterklaas en het geheim van de nacht is voor iedereen die de diepere betekenis van het Sinterklaasfeest wil weten en levend wil houden en zijn/haar (klein)kinderen wil vertellen over de magie van het feest van de nacht.


Lieve groet,
Anita

De linkjes naar bol zijn affiliate links. Als je daar iets bestelt, dan krijg ik een kleine commissie. Het kost jou niets extra.